MNÍ - Matvæladagur 2015

Matvæladagur 2015

Matvæladagur Matvæla- og næringarfræðafélags Íslands 2015 var haldinn á Hótel Sögu fimmtudaginn 15. október. Um 120 manns sóttu daginn og tóku virkan þátt í skoðana skiptum um málefni dagsins.
Dagurinn var að þessu sinni helgaður umfjöllun um hvaða þekkingu við höfum um efnin í matnum okkar og aðkallandi þörf á gagnagrunnum og viðhaldi þeirra. Undir lokin var efni dagsins dregið saman og samþykkt ályktun þar sem skorað er á stjórnvöld að styðja við mikilvægi starfsemi ÍSGEM. Sjá ályktunina í heild sinni neðst á þessari síðu.
Á Matvæladeginum 2015 var megin markmiðið að velta upp helstu vandkvæðum við það að vita nákvæmlega hvaða efni séu í fæðunni okkar eins og titill dagsins ber með sér; Hvaða efni eru í matnum? Vitum við það? Brýn þörf á gagnagrunnum og viðhaldi þeirra.
Lögð var áhersla á að gefa sem skýrasta mynd af því hvernig staðan er í Evrópu, á Íslandi og hvaða möguleikar eru nú til staðar til að vinna með íslenskan næringarefnagrunn.
Eftir ávarp og setningu nýs formanns MNÍ, Laufeyjar Steingrímsdóttur bauð Jónína Stefánsdóttir, fundarstjóri gesti velkomna. Dr. Siân Astley þjálfunar og samskiptastjóri frá EuroFir AISBL reið á vaðið og fjallaði um sameiginlegan evrópskan næringarefnagrunn. Hún sagði fyrst frá breska gagnagrunninum en hann sem var fjármagnaður af stjórnvöldum og samtökum matvælaframleiðenda. EuroFir verkefnið er svo Evrópuverkefni og fjármagnað með Evrópustyrk. Hún fór í gegnum sögu gagnagrunnsins og fjallaði um að hlutirnir þróuðust svo hratt að þessir gagnagrunnar væru orðnir að hluta til úreltir um leið og þeir væru gefnir út. Hún fjallaði líka um að gagnagrunnurinn væri ríkisstyrktur en einnig hafi ýmis samtök (t.d. eggjaframleiðendur) styrkt grunninn. Í dag eru 28 ríki aðilar að grunninum og starfa undir lögum EU Regulation No. 1169/2011. Hún talaði líka um gríðarlegt mikilvægi þess að hafa nákvæma og vel uppfærða gagnagrunna út frá ýmsum sjónarhornum. Næst á mælendaskrá var Ólafur Reykdal, matvælafræðingur og verkefnastjóri MATÍS, sem hefur verið aðalhvatamaður að íslenskum næringarefnagrunni og hefur séð um ÍSGEM frá stofnun eða 1977. ÍSGEM er íslenskur gagnagrunnur um efnainnihald matvæla og er uppistaða í mörgum næringar útreikniforritum sem notuð eru, bæði til rannsókna, í stofnunum og hjá iðnaðinum.
Dr. Bryndís Eva Birgisdóttir dósent í næringarfræði við Háskóla Íslands fór i gegnum mikilvægi ÍSGEM og að það væri beinlínis grunnur um efnainnihald lykill að heilsu Íslendinga. Að til að þekkja á eigin líkama þurfa öll skólastig að vita hvaða efni eru í matnum okkar.
Katrín Guðjónsdóttir, lífefnafræðingur hjá Matvælastofnun talaði um mikilvægi þess að til væri gagnagrunnur um aðskota- og eiturefni en hann er ekki enn til heldur eru öllum upplýsingum safnað saman á blöð og sett í einfalt skjalakerfi. Á eftir Katrínu ávarpaði Sigurður Ingi Jóhannsson sjávar- og landbúnaðarráðherra samkomuna.
Eftir kaffihlé var komið að hápunkti dagsins þegar Fjöregg MNÍ var afhent og hlaut Móðir Jörð þessa eftirsóknarverðu viðurkenningu fyrir ræktun og vöruþróun afurða úr jurtaríkinu á lífrænan hátt og eru þeir vel að viðurkenningunni komnir. Móðir Jörð ræktar og framleiðir hollar og bragðgóðar afurðir sem framleiddar eru í sátt við náttúruna. Hjá fyrirtækinu er lögð mikil áhersla er á að þróa afurðir úr nánasta umhverfi. Dæmi um vörur á markaði eru fjórar úrfærslur af byggi, kornblöndur og kex, sýrt og sultað grænmeti, sultur og ber. Eygló Björk Ólafsdóttir tók við verðlaununum. Aðrar tilnefningar voru;
Matur og drykkur fyrir að kynna íslenskar matarhefðir á nýstárlegan hátt. Matur og drykkur er nýlegur veitingastaður sem byggir á gömlum íslenskum hefðum í matargerð. Á veitingastaðnum eru gamlar og góðar uppskriftir sameinaðar besta fáanlega hráefni með nýstárlegum hætti. Íslenska eldhúsinu er gert hátt undir höfði, en með nútímalegri nálgun.
Búrið (Eirný Sigurðardóttir): Fyrir skemmtilega og nýstárlega nálgun á íslenska sælkeramarkaðnum. Búrið hefur verið í fararbroddi við að skapa vettvang fyrir smáframleiðendur til að efla sína framleiðslu og fjölbreytileika í vöruúrvali.
Skólar ehf. (Ólöf Kristín Sívertsen): Fyrir að hafa heilsueflingu að leiðarljósi við rekstur leikskóla. Fyrirtækið rekur 5 heilsuleikskóla í jafnmörgum sveitarfélögum og hefur frá upphafi (árið 2000) haft heilsueflingu að leiðarljósi undir einkunnarorðunum „heilbrigð sál í hraustum líkama“.
Skaftafell Delicatessen (Klaus Kretzer): Fyrir að framleiða sælkeravörur úr kindakjöti úr Öræfum. Vörurnar eru framleiddar án aukefna og hafa náð vinsældum meðal sælkera og unnið til verðlauna fyrir matarhandverk bæði innan lands og erlendis.
Eftir afhendingu Fjöreggsins var komið að kynningu á notkun hinna ýmsu forrita sem nýttu sér ÍSGEM til sinna útreikninga. Það var Vigdís Stefánsdóttir, næringarrekstrafræðingur frá eldhúsi-matsal Landspítalans og fjallaði im AIVO 2000, Helga Sigurðardóttir næringarfræðingur hjá Reykjavíkurborg sem fjallaði um notkun allra skóla Reykjavíkurborga á Timian vefnum, Lilja Rut Traustadóttir meistaranemi í næringarfræði sem útskýrði fyrir okkur LABAK gagnagrunninn sem Landsamtök bakarameistara nýta sér og svo kom Rúnar Ingibjartsson sem fjallaði um gagnagrunn í matvælaframleiðslu hjá Nóa Siríus en þar er hann gæðastjóri. Að lokum voru stuttar kynningar á Timian vefnum og Foodoit sem nýtti sér stærðfræðilega aðferð, bestun við að komast að því hvaða næringarefni hver einstaklingur þarf að borða á hverjum degi. Báðir þessir nýta sér ÍSGEM gagnagrunninn í sínum útreikningum.
Dagskrá matvæladags MNÍ 2015
Matur er mannsins megin 2015
Fyrirlestrar:

It is surprisingly difficult to describe a tomato - Dr. Siân Astley, EuroFIR AISBL training and communications manager

Hvers konar fyrirbæri er ÍSGEM - íslenski gagnagrunnurinn um efnainnihald matvæla - Ólafur Reykdal matvælafræðingur og verkefnastjóri MATÍS

Gagnagrunnur um efnainnihald matvæla (ÍSGEM)- lykill að heilsu Íslendinga - Dr. Bryndís Eva Birgisdóttir dósent í næringarfræði við Háskóla Íslands

Gagnagrunnur um aðskota- og eiturefni, hvar er hann? Katrín Guðjónsdóttir lífefnafræðingur, Matvælastofnun

AIVO 2000 og tengslin við ÍSGEM - Vigdís Stefánsdóttir, næringarrekstrarfræðingur Eldhús-Matsalir LSH

Timian vefurinn hjá Reykjavíkurborg - Helga Sigurðardóttir næringarfræðingur Reykjavíkurborg

Labak gagnagrunnurinn - Lilja Rut Traustadóttir, mastersnemi í næringarfræði. Gæðastjóri Gæðabakstur

Gagnagrunnur í matvælaframleiðslu- Rúnar Ingibjartsson gæðastjóri hjá Nói Síríus

Reikni- og næringarforrit óskast, hvað er í boði? Timian vefurinn -Rafn Benedikt Rafnsson, framkvæmdastjóri Timian

Bestun matardagbóka og lausnir fyrir mötuneyti og matsölustaði- Sigurður Gestsson, framkvæmdastjóri Foodoit

Virðingarfyllst, framkvæmdanefnd MNÍ dagsins 2015
Brynhildur Briem
Fríða Rún Þórðardóttir
Guðrún Þóra Hjaltadóttir
Hrafnhildur Stephensen
Jónína Stefánsdóttir

Ályktun matvæladags MNÍ 2015

Til baka Efst á síðu

Á DÖFINNI

Skoða dagatal

Matvæladagur MNÍ
2019 BMI Fjölmiðlar sérfræðingalisti Ráðgjöf Maturer mannsins megin Greinasafn